Friends will share with you some information and ghazals in Gujarati.Ghazals isthat experience which have soothing melody,emotions,It itself have language of love and beauty. the sentiments, emotions and words form a ghazal, here i am trying to give u little informations of gujarati ghazalkar(poet)Hope you all will like it.
Adil Mansuri, a wellknown Indian artist, calligrapher and poet who wrote in Urdu and Gujarati.Adilji himself have once said,the name Adil is just a takhalush, his name,religious,job is only 'GHAZAL'.He was Born in 1936 in Ahmedabad, Gujarat, India, Gujarati was his native language and mother tongue. In 1947, after the partition of the Indian subcontinent, Mansuri’s family moved to Karachi, Pakistan.He began attending school in Karachi and learned a new language Urdu.In 1952, his father’s teacher, Syed Abdullah Ba’Faqih visited them in Karachi and stayed with them. It was at this time that he learned Arabic Calligraphy from him. He began writing poems, especially Urdu ghazals in Pakistan.
In 1955, having suffered a stroke and a heart attack, his father returned to India and struggled to resettle in his native land. After the family returned to India, Adil continued writing, poems and plays – this time in Gujarati. He published several collections of his Gujarati and Urdu poetry, that were well received and he won several prestigious awards. Around the same time, he worked with famous Indian artists and was inspired to experiment with art and oil paintings on canvas. This led to solo shows at the Jehangir Art Gallery in Mumbai and Sansakar Kendra in Ahmedabad, sponsored by Sarabhai’s Darpan Academy.He is the pioneer of modern gujarati ghazals.
In 1985, Mansuri shifted to New Jersey with his family. When he left for the US about two-and-a-half decades ago, he had a premonition that made him write his famous ghazal that starts with: “Nadi ni ret ma ramtu nagar male na male…”He wrote ghazals like Jyare pranay ni jag ma sharuaat thai hashe, Tyare pratham ghazal ni rajooaat thai hashe (When love first blossomed in the world, the first ever ghazal would be presented then).His dexterous handling of varying thoughts made him immensely popular among all generations in equal measure.In June, 2008, Mansuri visited Gujarat to receive the Vali Gujarati award from the state government.
Adil had promised his friends and fans that he would return to Ahmedabad in December and stay here for long. But, that was not to be. He passed away in New Jersey on November 6 at the age of 72.
The one last dream of Adil Mansuri, who passed away in New Jersey, will be buried with him. The legend of modern Urdu and Gujarati ghazal once wrote a couplet in Gujarati, his mother tongue: Marya pachheej aa sapnu phale Adil, Vatan ni maati ma dharbayela rahevanu (One has to die to realise the dream of being buried in his native land.)
In fact, Gujarati ghazal will always remain indebted to him for guiding its poets out of the traditional mould and giving them the courage to break free from the shackles of tradition.
Some of his ghazals.
જયારે પ્રણયની જગમાં શરૂઆત થઈ હશે
જયારે પ્રણયની જગમાં શરૂઆત થઈ હશે
ત્યારે પ્રથમ ગઝલની રજૂઆત થઈ હશે
પહેલા પવનમાં કયારે હતી આટલી મહેક
રસ્તામાં તારી સાથે મુલાકાત થઈ હશે
ઘૂંઘટ ખૂલ્યો હશે અને ઊઘડી હશે સવાર
ઝૂલ્ફો ઢળી હશે ને પછી રાત થઈ હશે.
ઊતરી ગયા છે ફૂલોના ચહેરા વસંતમાં
તારા જ રૂપરંગ વિશે વાત થઈ હશે
‘આદિલ’ને તે દિવસથી મળ્યું દર્દ દોસ્તો
દુનિયાની જે દિવસથી શરૂઆત થઈ હશે
કોઈ દિવસ ઢાઈ અક્ષર ક્યાં લખે ઈ-મેલમાે
કોઈ દિવસ ઢાઈ અક્ષર ક્યાં લખે ઈ-મેલમાં,
દુનિયાભરના વાયરસ એ મોકલે ઈ-મેલમાં.
ખાનગી વાતો બધી કરતા રહે એ ફોરવર્ડ,
બેવફાઈને નવો રસ્તો મળે ઈ-મેલમાં.
હોટ મેલે મળશે અથવા મળશે યાહૂ ડોટ પર,
મોટા ભાગે બે જ સરનામા હશે ઈ-મેલમાં.
हद्दे_ नजर तलक मेरे दीवारए बामो दर
हसरत भरी नजरसे मुझे देखते रहे
पानी पिलाने वाला वहां कोइ भी नथा
पनघट के पास जा के भी हम तिशन लब रहे
शोले उगलते गुजरी है सड्कोंसे दो पहर
आदिल तमाम पेडोंके साये वो जल गये
आवाज की दीवार
आवाज की दीवार भी चुप चाप खडी थी
खिड्की से जो देखा तो गली उंघ रही थी
बातों ने तो तेरा लम्स महसूस किया था
लेकीन ये खबर दिलने बडी देरसे दी थी
हाथों में नया चांद पडा हांफ रहा था
रानो पे बरहना_सी नमीं रेंग रही थी
यादों ने उसे तोड दिया मार के पत्थर
आईने की खंदक में जो परछाई पड़ी थी
दुनिया की गुजरते हुए पड़ती थी निगांहे
शीशे कि जगह खीड़की में रुस्वाई जड़ी थी
टूटी हुई महराब से गुम्बद के खंडहर पर
ईक बूढे मुअज्जिन की सदा गुंज रही थी
एक शिकस्ता खोपड़ी
गर्म नीले जीस्ममे से
गोश्त के उन लोथड़ों को नोच लुं
रच गया है जिनमें मेरे और तेरे अजदादका खुं
नोचलुं और नोचकर
बूढे कब्रस्तान की तूटी हुई कब्रोंसे बाहर
झांकती सब हड्डियों पर थोप दुं,
एक शिकस्ता खोपरीमें
खून भर कर पियुं
घास पर बैठे हुए आकाश के चेहरे पे थुकुं
पांव में मरते हुए पानी को एक ठोकर लगाउं
आगमें रस्ता बनाउं
दो लरजती उंग्लियों के दरमियां
गेहुं के दानो को रख कर
देर तक रोता रहुं
Nadi ni ret ma ramatu nagar male na male-{english}
Nadi ni ret ma ramatu nagar male na male,
Fari aa drashya shmrutipat upar male na male.
Bhari lo swash maa eni sugandh no dario,
Pachhi aa mati nibhini asar male na male.
Parichito ne dharai nejoi leva do,
Aa hasataa chaheraa aa mithi najar male na male.
Bhari lo aankh ma rastaao, baario, bhinto,
Pachhi aa shaher, aa galio, aa ghar male na male.
Radi o aaj sambandho ne vintalai ne ahin,
Pachhi koi ne koini kabar male na male.
Valava aavya chhe te chaheraa farashe aankho ma,
Bhale safar ma koi hamsafar male na male.
Vatan ni dhool thi mathu bhari lau 'Aadil'
Aa dhool pachhi umr-bhar male na male.
નદીની રેતમાં રમતું નગર મળે ન મળે
નદીની રેતમાં રમતું નગર મળે ન મળે,
ફરી આ દ્રશ્ય સ્મૃતિપટ ઉપર મળે ન મળે.
ભરી લો શ્વાસમાં એની સુગંધનો દરિયો,
પછી આ માટીની ભીની અસર મળે ન મળે.
પરિચિતોને ધરાઈને જોઈ લેવા દો,
આ હસતા ચહેરા; આ મીઠી નજર મળે ન મળે.
ભરી લો આંખમાં રસ્તાઓ, બારીઓ, ભીંતો,
પછી આ શહેર, આ ગલીઓ, આ ઘર મળે ન મળે.
રડી લો આજ સંબંધોને વીંટળાઈ અહીં,
પછી કોઈને કોઈની કબર મળે ન મળે.
વળાવા આવ્યા છે એ ચ્હેરા ફરશે આંખોમાં,
ભલે સફરમાં કોઈ હમસફર મળે ન મળે.
વતનની ધૂળથી માથુ ભરી લઉં ‘આદિલ’,
અરે આ ધૂળ પછી ઉમ્રભર મળે ન મળે.
ગઝલ
જે વાત કહેવી છે શબ્દોથી જીરવાય નહીં
પરિસ્થિતિ વિષે ચૂપ પણ રહી શકાય નહીં
રહે છે કોણ આ દર્પણના આવરણ નીચે,
હું રોજ જોઉં છું તો પણ એ ઓળખાય નહીં
નથી જગા હવે આગળ કદમ ઉઠાવાની,
ને આ તરફ હવે પાછા ફરી શકાય નહીં.
યુગોની આંખમાં એ ખૂંચશે કણી થઇને,
હવે એ ક્ષણને નિવારીય પણ શકાય નહીં.
નથી તિરાડ કોઇ કે હવા પ્રવેશી શકે,
અને છતાંય અહીં શ્વાસ ગૂંગળાય નહીં.
માનવીએ કેટલી ભીંતો ચણી વરસાદમાં !
કેટલી માદકતા સંતાઇ હતી વરસાદમાં !
મસ્ત થઇ સૃષ્ટિ બધી ઝૂમી ઊઠી વરસાદમાં !
The great gujarati ghazal poet real name was Subedar Mahmoodmiya Mohammad Imam,
He was popularly known as Asim Randeri.He was born in Rander area of Surat on 15th August 1904.
He was popularly known as Asim Randeri.He was a legend in Gujarati literature from pre-Independence era. He received Vali Gujarati Award in 2006. His qualification was till matric before working for a british company.He started writing ghazals at the age of 18.He was working between 1928-1932 with Kenya Daily Mail In east Africa.And after that from 1932 he work as salesman with Sweedish Match Company In Bombay.
His work like Leela, Shringar, Tapi Tirey, Gulchadi revolunized gujarati ghazals writing.Leela a character created by him was a hit among the youth.His love for this character continued and it lived in a form of magazine with the title Leela for 6 years.Tapi Tirey Is also a great collection of gujarati ghazals for the love blosoming on the bank of river.
Its my pleasure to present some collection of his poem over here.
કિંતુ મારી લીલા ક્યાં છે
---------------
એ જ બગીચો,એ જ છે માલી,
એ જ ઉષા ને સંધ્યાની લાલી,
કૈફ છલોછલ પુષ્પની પ્યાલી,
કોયલ બુલબુલ ડાલી ડાલી,
સઘળી વસ્તુ ત્યાંની ત્યાં છે,
કિંતુ મારી લીલા ક્યાં છે.
એ જ બહારો બાગની અંદર,
પ્રેમનાં જાદું રૂપનાં મંતર,
એ જ પતંગા દીપના ઉપર,
એ જ કમળ છે, એ જ મધુકર,
સઘળી વસ્તુ ત્યાંની ત્યાં છે,
કિંતુ મારી લીલા ક્યાં છે.
એ જ ફુવારો ને ફુલવારી,
રંગબેરંગી પ્યારી પ્યારી,
મખમલ સમ આભાસ પ્રથારી,
જે પર દિલની દુનિયા વારી,
સઘળી વસ્તુ ત્યાંની ત્યાં છે,
કિંતુ મારી લીલા ક્યાં છે.
એ જ હજી છે ચૂઈ ચમેલી,
આગિયાઓની જ્યોત જડેલી,
આંબાડાળે જુઓ પેલી,
એ જ ચકોરી ચંદા ઘેલી,
સઘળી વસ્તુ ત્યાંની ત્યાં છે,
કિંતુ મારી લીલા ક્યાં છે.
ચાંદ સિતારા એ જ ગગનમાં,
મસ્તી એની એ જ પવનમાં,
તાપી પણ છે એ જ વહનમાં,
એ જ ઉમંગો મારા મનમાં,
સઘળી વસ્તુ ત્યાંની ત્યાં છે,
કિંતુ મારી લીલા ક્યાં છે.
વડ પર બંને નામ હજી છે,
થડ પર કોતરકામ હજી છે,
બે મનનો સુખધામ હજી છે,
સામે મારુ ગામ હજી છે,
સઘળી વસ્તુ ત્યાંની ત્યાં છે,
કિંતુ મારી લીલા ક્યાં છે.
એ જ છે રોનક તાપી તટ પર,
એ જ છે સામે લીલા ખેતર,
વર્ષાની ઝરમરમાં મનહર,
દૂર જ સંતા મસ્જીદ મન્દર,
સઘળી વસ્તુ ત્યાંની ત્યાં છે,
કિંતુ મારી લીલા ક્યાં છે.
આસીમ આજે રાણી બાગે,
ઊર્મિને કાંઠે ઠેસ ન વાગે,
મસ્ત પવનમાં પુષ્પ પરાગે,
કેમ મને વૈરાગ ન જાગે?
સઘળી વસ્તુ ત્યાંની ત્યાં છે,
કિંતુ મારી લીલા ક્યાં છે.
કંકોતરી
-----
મારી એ કલ્પના હતી કે વિસરી મને,
કિન્તુ એ માત્ર ભ્રમ હતો થઇ ખાતરી મને.
ભુલી વફાની રીત ન ભુલી જરી મને,
લ્યો એના લગ્નની મળી કંકોતરી મને…
સુંદર ના કેમ હોય કે સુંદર પ્રસંગ છે,
કંકોતરીમાં રૂપ છે, શોભા છે, રંગ છે.
ભુલી વફાની રીત ન ભુલી જરી મને,
લ્યો એના લગ્નની મળી કંકોતરી મને…
કંકોતરીથી એટલું પુરવાર થાય છે,
નિષ્ફળ બને જો પ્રેમ તો વહેવાર થાય છે.
જ્યારે ઉઘાડી રીતે ના કંઇ પ્યાર થાય છે,
ત્યારે પ્રસંગ જોઇ સદાચાર થાય છે.
દુઃખ છે હજાર તોય હજી એજ ટેક છે,
કંકોતરી નથી આ અમસ્તો વિવેક છે.
ભુલી વફાની રીત ન ભુલી જરી મને,
લ્યો એના લગ્નની મળી કંકોતરી મને…
આસીમ હવે વાત ગઇ, રંગ પણ ગયો…
તાપી તટે થતો હતો એ સંગ પણ ગયો…
હાથોની છેડછાડ ગઇ, વ્યંગ પણ ગયો…
મેળાપની એ રીત ગઇ, ઢંગ પણ ગયો…
હું દિલની લાગણીથી હજી પણ સતેજ છું,
એ પારકી બની જશે હું એનો એજ છું.
ભુલી વફાની રીત ન ભુલી જરી મને,
લ્યો એના લગ્નની મળી કંકોતરી મને…
જુઓ લીલા કોલેજમાં જઇ રહી છે
---------------------
જુવાની મહોબ્બતના દમ લઇ રહી છે
મને દિલની ધડકન ખબર દઇ રહી છે
પ્રણય રૂપ ના રંગ જોવાને માટે
બધાની નજર એ તરફ થઇ રહી છે
જુઓ લીલા કોલેજમાં જઇ રહી છે
કમલ જેવાં કરમાં એ પુસ્તક ઉઠાવી
પ્રણય ઉર્મીઓ મનની મનમાં સમાવી
મનોભાવ મુખ પર ન દેખાય તેથી
અદાથી જરા ડોક નીચી નમાવી
મને અવનવી પ્રેરણા દઇ રહી છે
જુઓ લીલા કોલેજમાં જઇ રહી છે
છે લાલી માં જે લચકતી લલીતા
ગતી એવી જાણે સરકતી સરીતા
કલાથી વિભુષીત કલાકાર માટે
કવિતા જ સુંદર બનીને કવિતા
પ્રભુની પ્રભા ની ઝલક દઇ રહી છે
જુઓ લીલા કોલેજમાં જઇ રહી છે
ન સુરમો, ન કાજલ, ન પાવડર ન લાલી
છતાંય એની રંગત છે સૌ માં નિરાલી
બધી ફેશનેબલ સખીઓ ની વચ્ચે
છે સાદાઇ માં એની જાહોજલાલી
શું ખાદીની સાડી મજા દઇ રહી છે
જુઓ લીલા કોલેજમાં જઇ રહી છે
સરળથી ય સરળ છે એની સરળતા
નથી શબ્દ સમજાવવા કોઇ મળતા
લખું તોય લખતાં ન કાંઇ લખાયે
શમી જાય છે ભાવ હૈયે ઉછળતાં
અજબ મારા મનની દશા થઇ રહી છે
જુઓ લીલા કોલેજમાં જઇ રહી છે
ભલા કોણ જાણે કે કોને રિઝવવા
અને કોના દિલની કળીને ખિલવવા
એ દરરોજ બે-ચાર સખીઓની સાથે
એ જાયે છે ભણવા કે ઉઠાં ભણવવા
ન સમજાય તેવી કલા થઇ રહી છે
જુઓ લીલા કોલેજમાં જઇ રહી છે
કોઇ કહે છે જાય છે ચિત્રો ચિતરવા
કહે છે કોઇ જ્ઞાન ભંડાર ભરવા
કોઇ કેમ સમજે આ બાબતને ‘આસીમ’
અધુરાં પ્રણય પાઠ ને પુર્ણ કરવા
એ દરરોજ ભણતરનાં સમ લઇ રહી છે
જુઓ લીલા કોલેજમાં જઇ રહી છે
════▶«ღ»◀▶«ღ»◄════
પ્રણયના પાઠ હું ભૂલ્યો છું જ્યાંથી
ચહું છું પુનઃ કરી લઉં યાદ ત્યાંથી
છતાં મારા જીવનનું આજ ‘આસિમ’
વરસ બાવીસમું તે લાવું ક્યાંથી ?
════▶«ღ»◀▶«ღ»◄════
પ્રશંસામાં નથી હોતી કે નિંદામાં નથી હોતી.
મઝા જે હોય છે ચુપમાં, તે ચર્ચામાં નથી હોતી.
════▶«ღ»◀▶«ღ»◄════
પ્રણય ની પારખુ દ્રસ્ટી અગ૨ તમને મળી હોતી,
તમે મારી છાબી ભીતે નહી, દીલ મા જડી હોતી.
════▶«ღ»◀▶«ღ»◄════
◊«←═□═♥═□═→»◊ ◊«←═□═♥═□═→»◊
He travelled a lot with his Ghazals across India and Abroad and perform various television shows radio programmes, He was the first to hold Mushairas On All India radio. he later also travelled a lot to Pakistan, South Africa, Us with his ghazals.
He died at the age of 104 In rander Area of the Surat City on Thursday 2009.
We all miss him and remember him while reading his ghazals and poems and sure those will bring smile on our face and heart.
